Betrouwbare overheid

Waar staat de ChristenUnie voor?

Bij de ChristenUnie staan niet de overheid of de markt centraal, maar de samenleving en de mensen daarin. De ChristenUnie wil investeren in de kracht van de samenleving. De ontwikkeling moet zijn: minder overheid, meer samenleving.

Wij verwachten niet alles van de overheid, maar ook niet van de markt. Wij zien overheid en samenleving als bondgenoten. In Slochteren staat de overheid naast mensen. De gemeente Slochteren denkt mee, stimuleert en ondersteunt waar nodig. Dit vraagt om maatwerk: de één heeft die ondersteuning sneller nodig dan de ander. En als mensen het echt niet zelf of samen met anderen kunnen, dan biedt de overheid een vangnet.

De overheid moet niet te veel, maar ook niet te weinig verantwoordelijkheid hebben. Tegelijkertijd moet de gemeente Slochteren een overheid zijn die goed met geld omgaat, die zich altijd bewust is van het feit dat gemeentegeld belastinggeld is, geld van burgers dus.

Burgers moeten een beroep kunnen doen op de overheid als hun veiligheid of bestaanszekerheid in het geding is.

1.1. De gemeente, dat zijn we samen

De ChristenUnie beschouwt de gemeente als 'de eerste overheid'. De gemeente is in veel gevallen het eerste of meest nabije en concrete contact van een burger met de overheid. De ChristenUnie wil dat burgers zich niet primair opstellen als klant of rechthebbende, maar verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen handelen en - samen met anderen en de overheid - de zorg voor de samenleving oppakken.

Hierbij past een overheid die meedenkt en faciliteert. Maar ook een overheid die duidelijk is wat haar beleidsvoornemens zijn en welke visie hierbij hoort.

Waar gaat de ChristenUnie voor? 

Overheid en burger

De gemeente heeft een aantal belangrijke kerntaken, zoals veiligheid, maatschappelijke ondersteuning, ruimtelijke ordening en afvalinzameling. Zelfs bij die taken waar zij een primaire verantwoordelijkheid heeft, zoekt zij nog steeds zoveel mogelijk samenwerking met de samenleving (burgers, bedrijven, organisaties, kerken, scholen, enzovoort).

De ChristenUnie zet in haar werk in de gemeenteraad in op een coöperatieve houding. Het innemen van standpunten in de raad wordt primair bepaald door de uitgangspunten van de partij, die o.a. zijn vastgelegd in dit programma.

Participatie

De overheid moet niet alles zelf of alleen willen doen. Sterker nog, de overheid moet niet overal bij betrokken willen zijn. Loslaten is ook een kunst. Wij spreken liever van overheidsparticipatie dan van burgerparticipatie, al was het alleen maar om bij de overheid een kanteling in denken teweeg te brengen.

Als de overheid wel een belangrijke rol heeft in een proces, dan wil de ChristenUnie dat de gemeente burgers, bedrijven, belangenbehartigers en andere betrokkenen zo vroeg, veel en vaak als mogelijk betrekt bij de vorming en uitvoering van dat beleid. Begininspraak noemen we dit. Dat is een voorwaarde voor draagvlak en vruchtbare samenwerking. Goede voorbeelden hiervan zijn de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo)-raad en cliëntenplatform Werk en Inkomen. Maar ook het betrekken van dorpsverenigingen en organisaties als OndernemersPlatform Slochteren (OPS) en Land- en Tuinbouw Organisatie (LTO) Duurswold/Noord bij de beleidsvoorbereiding en bij de actualisatie van de Bestemmingsplannen.

Decentralisaties

De komende jaren worden een flink aantal taken van de rijksoverheid en provincie overgebracht (gedecentraliseerd) naar de gemeente. De decentralisaties betreffen:

  • onderdelen van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten gaan naar de Wmo;
  • de jeugdzorg gaat van provincies naar gemeenten. Ook bij het passend onderwijs vindt een stelselwijziging plaats waardoor gemeenten een grotere rol krijgen in de ondersteuning van leerlingen met extra zorgbehoeften.
  • met de Participatiewet komt o.a. de sociale werkvoorziening en WAJONG bij de gemeenten;

Deze ingezette drie decentralisaties, ook wel 3D’s genoemd, zijn transformaties van allerlei vormen van zorg en vereisen een zorgvuldige aanpak. Dit voorafgegaan door besluitvorming over de bijbehorende wetgeving. Dit laatste is nog in volle gang. Dit betekent dat er nog de nodige onzekerheden zijn.

Hoewel het decentraliseren van taken naar gemeenten past bij de visie van de ChristenUnie, wordt het uitvoeren van de op handen zijnde decentralisaties een zware opgave. De zorg voor de zwakke blijft daarbij voor ons voorop staan. Zorgvuldigheid en zorgzaamheid zijn cruciaal. Het gaat om grote operaties, die gepaard gaat met forse bezuinigingen. Het is belangrijk om de (financiële) effecten van de stapeling van decentralisaties voor mensen die hier mee te maken hebben goed in beeld te hebben én aandacht te houden voor de financiële posities van de gemeente Slochteren. Ook het tempo waarin veranderingen worden doorgevoerd, is een punt van aandacht. De ChristenUnie vindt het daarom belangrijk dat oog is voor burgers/cliënten die met deze overgang van doen hebben.

Meer over de decentralisaties in het volgende hoofdstuk.

Gemeentelijke herindeling en samenwerking

Binnen de Groninger gemeenten vindt een herindelingsproces plaats. Alhoewel de ChristenUnie ook een samenwerkingsmodel prima haalbaar achtte is, gegeven het feit dat onze beoogde partners alleen maar voor een fusie wilden gaan, ook voor de ChristenUnie een herindeling de zoekrichting. De komende jaren zal er in dit verband veel veranderen. In dit proces zijn naast de menselijke maat bij de organisatorische invulling, vooral de cultuuraspecten en de multischaligheid voor de ChristenUnie de accenten waar het om moet gaan

Concrete voorstellen

  • De toekomstvisie “Het Land Van Slochteren” uit 2008 (tot 2020) is erg houdbaar gebleken. Een essentie hierin is dat ruimte aan burgers en organisaties moet worden gegeven voor initiatieven die de samenleving raken. Een aansprekend voorbeeld binnen de gemeente Slochteren zijn de dorps- en buurtverenigingen die het beheer van de speelvoorzieningen overnemen. Onze dorpsrandparken zouden zonder het enthousiasme, de inzet en de betrokkenheid van de inwoners niet op deze manier tot stand zijn gekomen. De inzet van de sportverenigingen voor het beheer van hun accommodaties laat eveneens zien dat inwoners van Slochteren zich in willen zetten voor de kwaliteit en leefbaarheid van de dorpen. Ook in de WMO bekijken we eerst wat iemand zelf nog kan doen, zo mogelijk met steun van de directe omgeving.
  • Naast ruimte bieden is faciliteren minstens zo belangrijk. Met bijdragen uit het accommodatiefonds, het leefbaarheidsfonds, het innovatiefonds en de budgetten per dorp kunnen we het vertrouwen in eigen kracht van inwoner en samenleving de komende jaren versterken. Deze fondsen moeten structureel ingezet kunnen worden. Dit ook omdat de bijdrage van de gemeente doorgaans een forse multiplier in zich heeft: met relatief weinig geld kan maatschappelijk veel op gang komen.
  • Tegelijkertijd is er ook een lokaal overstijgende sociaal economische impuls nodig bedoeld om daarbij behorende initiatieven van burgers en organisaties te ondersteunen. Het is daarbij van belang om actief te blijven participeren binnen de regio Centraal Groningen (regioteam/Leader Actie Groep of LAG). De daarbij behorende werkorganisatie moet uitgebouwd worden om ook middelen uit Europese structuurfondsen in onze regio te kunnen inzetten. Binnen de regio  Centraal Groningen zijn thema’s gekozen die goed aansluiten bij Slochteren. Denk aan voedsel, recreatie en toerisme, sterke duurzame dorpen.
  • Zonder vrijwilligers is er voor veel eerdergenoemde sociale verbanden geen toekomst. Leefbaarheid komt van onderop. Kerken, Present en Humanitas zijn daarbij goede voorbeelden. De gemeente moet door faciliteren en ondersteunen genoemde vrijwilligersinzet zichtbaar waarderen. Dit geldt ook het gegeven dat steeds meer actieve ouderen zich willen inzetten voor vrijwilligerswerk. Te denken valt aan:Burgers moeten steeds meer in staat worden gesteld om zo veel mogelijk diensten van de overheid te kunnen afnemen dan wel te communiceren met de gemeente via internet. Ook het maken van afspraken met of het stellen van vragen aan frontoffice en/of andere ambtenaren, moet gebruikersvriendelijk via internet mogelijk zijn. Ook moet via internet te volgen zijn wat er met een brief of aanvraag wordt gedaan en welke afdoeningstermijn hierbij horen. De website wordt daartoe verder uitgebouwd.Burgers moeten ook altijd de mogelijkheid hebben om in persoonlijk contact te treden met de gemeente, met ambtenaren en bestuurders.
    • Het organiseren van een jaarlijkse vrijwilligersdag, bijvoorbeeld op de ‘dag van de vrijwilliger’, elk jaar op 7 december;
    • Continueren van de uitreiking van de prijs van de vrijwilliger van het jaar in combinatie met het Lokaal Compliment;
    • Blijvend als gemeente actief meedoen met NL DOET;
    • De mogelijkheid onderzoeken voor het verstrekken van een zogenaamde vrijwilligerskaart. Vrijwilligers kunnen hiermee toegang krijgen tot een compleet pakket van diensten en privileges dat is afgestemd op de wensen van vrijwilligers. Zie ook www.vrijwilligers.nl;
    • Vrijwilligers te betrekken bij het vormgeven van vrijwilligerswerkbeleid,
  • Een gemeentelijke overheid moet controleerbaar en integer zijn. Dat vraagt voortdurende aandacht en onderhoud door gerichte trainingen. Daarbij worden minimaal de landelijk geldende normen voor integriteit gehanteerd.
  • Binnen de gemeentelijke organisatie wordt gestuurd op de afgesproken afdoeningtermijnen behorende bij inkomende stukken en klachten. Daartoe worden prestatie-indicatoren vastgesteld, gevolgd en gepubliceerd op de website. Ook zal voor burgers inzichtelijk moeten zijn hoe het staat met de behandeling van brieven, aanvragen of mails van burgers. Dit bijvoorbeeld via de website van de gemeente.
  • Het proces rondom vergunningen moet blijvend efficiënt georganiseerd zijn.
  • Verder moet de gemeente Slochteren bovengemiddeld scoren op zaken als burgertevredenheid, doeltreffendheid en efficiency. Met andere woorden zo veel mogelijk transparantie. Dit inclusief deelname in het verband van Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) aan www.waarstaatjegemeente.nl. Deze site geeft cijfermatige achtergrondinformatie over de besteding van middelen in relatie tot de vastgestelde beleidsdoelen richting burgers en gemeenteraad.
  • Handhavingsbeleid in de breedst mogelijke zin van het woord blijft een topprioriteit. Een hard optreden tegen onveilige situaties, sexinrichtingen, wietplantages, illegale bouwwerken, illegale bewoning, illegale zondagsopenstellingen e.d. hoort bij dit handhavingsbeleid.
  • Passend op de raadsbesluitvorming van 3 december 2013 over herindeling (naar aanleiding van rapport Grenzeloos Gunnen) is de beoogde fusie met Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Veendam. Welke oplossingsrichting het uiteindelijk wordt, belangrijk is dat  de huidige samenwerking binnen kerngemeenten Slochteren, Hoogezand-Sappemeer en Menterwolde uitgebouwd wordt en dat de beoogde fusie na de komende bestuursperiode geëffectueerd moet zijn.
  • Uitgangspunt voor de ChristenUnie is, dat naast de organisatorische fusie vooral ook het cultuuraspect (zie het rapport Grenzeloos Gunnen), de menselijke maat en de beoogde multischaligheid (naast bestuurlijke schaalvergroting, meer bevoegdheden naar dorpen), de komende jaren een effectieve uitwerking moet gaan krijgen.
  • De toekomstvisie “Het Land Van Slochteren” is een blijvend belangrijk vertrekpunt bij de inkleuring van huidige en toekomstige beleidsvoornemens. Het is belangrijk dat de gemeente in haar communicatie richting inwoners dit helder verwoord zodat burgers en organisaties hierop kunnen anticiperen. Logisch is verder dat deze visie ook het vertrekpunt moet zijn bij de door de te fuseren gemeenten op te stellen gebiedsvisie.