Voor de ChristenUnie zijn  de woorden van Psalm 72 belangrijk uitgangspunt bij het politieke werk. Ik heb ze er in deze nieuwe vertaling herlezen en werd opnieuw getroffen door dit gebed voor de koning zoals dit gebed voor de overheid ook wel wordt genoemd.

“Help de koning om goed te zijn voor arme mensen, voor mensen zonder macht. Zorg dat hij goed is voor mensen, zoals regen goed is voor droog land. Laat het goed gaan met eerlijke mensen zo lang als de koning regeert. Laat er vrede zijn zolang de maan bestaat.”

Wie vanavond het late journaal nog even terug kijkt zal zien dat dit ideale beeld verre van realiteit is. We leven in een wereld die gebukt gaat onder een economische crisis, politiek is de wereld wel eens stabieler geweest en ook in moreel opzicht gaat er het nodige mis. In die realiteit en met die achtergrond bespreken we vanavond in Slochteren een begroting voor het komende jaar en kijken we alvast een aantal jaren vooruit.

Heel zonnig en vrolijk is het allemaal niet. Opnieuw minder geld uit Den Haag terwijl de uitgadingen niet minder groot zijn geworden. Een enorme opgave om de decentralisaties goed vorm te geven en samen werken aan een goede integratie van drie nu nog zelfstandige gemeenten.

De ChristenUnie is daarom blij dat we vroegtijdig hebben gereageerd en keuzes hebben gemaakt bij de perspectiefwissel. Keuzes die pijnlijk waren, maar wel nodig. Het getuigt van daadkracht en durf van het vorige college. Tegelijkertijd vragen we ons af of de kritische grens zo langzaam aan niet is bereikt. Opnieuw zes ton minder is op onze relatief kleine begroting een behoorlijke aanslag. Het zorgt er opnieuw voor dat we de uitgaven kritisch in beeld houden.

Dat daarbij de ambitie op de tocht kwam te staan ging mijn fractie te ver. We hebben het college dan ook uitgedaagd om met een andere tekst te komen. Van een zesjescultuur moeten we niet zoveel hebben. En ik moet zeggen dat het college er goed in is geslaagd. Ambitie toon je misschien juist in een tijd waarin het minder makkelijk gaat. Bij tegenwind ga je als vanzelf harder trappen terwijl je weet dat je hoe dan ook later thuis bent.

In de begroting komen de zes uitgangspunten van het collegeprogramma naar voren. Ze vormen een goede kapstok voor het hele gemeentelijke beleid.

Sterke dorpen.

Verantwoordelijkheid terug geven aan inwoners is een van de speerpunten van de visie die we als gemeente hebben. Nu is elk dorp verschillend en past het niet om te komen met een blauwdruk. Dat betekent niet dat het college achterover kan gaan zitten om te wachten. Proactief zijn en in gesprek blijven over mogelijkheden en onmogelijkheden en het oppakken van kansen zijn wat ons betreft noodzakelijk. Dat vraagt wel om meer duidelijkheid over de manier waarop we om willen gaan met budgeten. Als we als gemeente duidelijk voor ogen hebben wat we willen en hoe we dat willen bereiken geven wordt het voor dorpen ook makkelijker om te reageren. Een aantal dorpen pakt die rol al goed op. Ik noem Tjuchem waar iedereen zich in wil zetten voor het dorp en waar veel tot stand komt. Maar ook een initiatief als de dorpsbibliotheek in Kolham laat zien dat het goede ideeën verder kunnen komen. We worden graag geïnformeerd over de invulling. 

We ontkomen er niet aan om hierbij ook aandacht te vragen voor de aardgasproblematiek. Na de aankondiging van het Staatstoezicht op de Mijnen wordt er wel veel gepraat maar lijkt er effectief weinig te gebeuren. Van de overheid mag worden verwacht dat ze ingrijpt wanneer door haar eigen handelen de veiligheid in het geding is. Die lijn zetten we provinciaal en landelijk binnen de ChristenUnie stevig door. Omdat de veroorzaker ook verantwoordelijk moet worden gemaakt voor het probleem dienen we samen met alle andere raadsfracties een motie in. Het dictum van de motie is inmiddels bekend. (Deze motie is staande de vergadering aangehouden. Eerst gaan we in gesprek met de NAM) Dit komt dus later terug.

Wonen en werken.

Goed wonen en werken vraagt om kritisch kijken naar onze voorzieningen. Samen met de inwoners moeten we kijken welke voorzieningen we willen versterken. Dat helpt mee en is een belangrijke voorwaarde voor het welslagen van de sterke dorpen. Doen we dat niet dan lopen we achter te feiten aan wanneer de herindeling eenmaal haar beslag heeft gekregen.

Binnen de gemeente hebben we een breed palet aan ondernemers in het MKB. De ChristenUnie vindt het belangrijk dat we met hen mee blijven denken. Niet kijken naar de onmogelijkheden maar samen zoeken naar aanpassingen waardoor het onmogelijke mogelijk wordt. Werkgelegenheid en behoud daarvan binnen onze gemeente grenzen heeft voor ons prioriteit 

Bij goed wonen hoort ook goed leven. We hebben eerder onze zorgen al uitgesproken over de handhaving van de alcoholwetgeving. Daarin hebben opvoeders een rol, maar de gemeente een wettelijke taak. Kijk naar voorbeelden in andere gemeenten en leer daar van. Onze jongeren zijn onze goede zorg waard.

Decentralisaties.

Voor wie afhankelijk is van zorg veranderd er vanaf 1 januari 2015 het nodige. De ChristenUnie is steeds kritisch geweest over het proces hier naartoe. We vinden het voor betrokkenen vervelend dat er pas zo laat duidelijkheid is. Dat is geen verwijt aan het college maar wel aan de Haagse beleidmakers. Tot vrij laat in het proces zijn er onderdelen uit het pakket gehaald.

Dat 2015 een overgangsjaar wordt waarin we samen met onze partnergemeenten verder vorm geven aan de decentralisaties is een verstandige keus. In de praktijk zullen we tegen knelpunten aanlopen. Dat vraagt ook om enige terughoudendheid vanuit de politiek. Wanneer we op elk incident duiken zullen we niet slagen in de opzet van de decentralisaties. Dat geldt ook voor de zorgverleners; zijn zij in staat om hun nieuwe rol te pakken of blijven ze doen wat ze altijd gewend waren te doen.

Hoe de herijking van het gemeentefonds als gevolg van de decentralisaties er uit komt te zien moeten we nog afwachten.

We hebben het eerder gezegd en we herhalen het nog maar een keer: De ChristenUnie gelooft in de kracht van de samenleving maar heeft niets op met het ‘maakbaarheidsdenken’ dat hieraan ten grondslag lijkt te liggen.

Het is een utopie dat taken die jaren door de overheid zijn uitgevoerd zomaar richting de burger kunnen worden geschoven.

Fiet van Beek die bekend is geworden van Eigen Kracht verwoordde dat afgelopen zomer mooi op Twitter toen ze schreef: “Als gemeentes wel winst gaan begroten van samenredzaamheid maar niet investeren in proces dat ertoe leidt, gaat er iets goed fout.”

Daarom zullen we het komende jaar scherp letten op het proces. Dat proces moet goed staan wanneer we eenmaal volledig op stoom komen. Duidelijke lijnen en helderheid over verantwoordelijkheden.

Financieel gezond.

Een gemeente die de begroting op orde heeft is voor de ChristenUnie niet meer dan vanzelfsprekend. Dat vraagt iedere keer weer om een goede afweging. Die lijn hebben we altijd gehad en die lijn blijven we vasthouden. We lossen de crisis zeker niet op door bovenop landelijk beleid ook nog eens de gemeentelijke belastingdruk op te voeren. Houdbare gemeentelijke financiën zijn ook belangrijk bij het proces van herindeling. Ook van onze toekomstige fusiepartners verwachten we dat ze scherp letten op hun inkomsten en uitgaven. En inmiddels staat ook wetenschappelijk vast wat wij al eerder hebben gezegd. Een gemeentelijke herindeling levert geen geld op, maar kost tot in lengte van jaren extra.

Er is dus genoeg te doen het komende jaar. Een jaar waarin er veel op ons afkomt, een jaar waarin er meer duidelijkheid komt over de bestuurlijke toekomst maar ook een jaar waarin we in de overtuiging van de ChristenUnie weer een jaar dichter bij het droombeeld van Psalm 72 komen. Daarom is het onze bede dat we kracht mogen ontvangen voor het werk dat wacht.