Vanaf volgend jaar is de gemeente Slochteren geschiedenis en vormen we een nieuwe gemeente. Dat is een hele uitdaging maar zoals elke uitdaging zijn er ook risico’s. Voor gemeenten geldt in elk geval niet dat het totaal van de begroting meer is dan de som der delen. Natuurlijk is er het schaalvoordeel en zullen we meer gespecialiseerde mensen kennen. Maar om nu te zeggen dat we het op dit moment als Slochteren slecht doen? Naar het oordeel van de ChristenUnie kunnen we als gemeente trots zijn op wie we zijn en wat we met elkaar hebben bereikt.

Sterke en vitale dorpen.

Niet in de laatste plaats omdat we inwoners hebben die zich met hart en ziel inzetten voor hun dorp en de lokale samenleving. Wat er ook verandert we hopen dat die sterke drive van inwoners om iets moois te maken van hun directe leefomgeving blijft. Daar hebben we gezien alle ontwikkelingen ook alle vertrouwen in. Het afgelopen jaar stonden de inwoners van Steendam zelf op de schep om glasvezel te realiseren en zijn er volop plannen om het gebied meer op de kaart te zetten. Dinsdag presenteerde de dorpsvereniging van Schildwolde haar toekomstplannen en gisteren werd er in Slochteren nagedacht over een goede invulling van de houtstek op het nieuwe dorpsplein. We investeren nu in de dorpen om ze straks sterker te maken in een nieuwe gemeente. Dat past ook bij de trend om inwoners meer verantwoordelijk te maken voor hun eigen leefomgeving. We investeren daarmee ook in een leefbare woonomgeving voor de toekomstige generaties.

Aandacht voor generaties.

Daarbij hebben we wel een aantal zorgen. Hoe gaan we er in een veranderende samenleving voor zorgen dat de saamhorigheid blijft. Meer dan ooit zijn mensen op zichzelf aangewezen. In de meeste gevallen gaat dat gelukkig goed. Maar ook wij krijgen te maken met de gevolgen van de vergrijzing. De sluiting van het “Olderloug” in Slochteren staat daar wel erg haaks op. Hoe zorgen we ervoor dat onze ouderen goed kunnen blijven wonen.

Wanneer we als fractie met inwoners over dit onderwerp komen te spreken dan zijn er wel zorgen. “Nu gaat het nog maar straks, het huis wordt dan te groot en de kinderen wonen verder weg.” We zijn daarom voorstander om na te gaan denken over hoe hier mee om te gaan. De provincie Overijssel is verder op dit punt en presenteerde een rapport “Lang zult u wonen!”. We zouden graag zien dat we daar ook in de nieuwe gemeente Midden-Groningen iets mee gaan doen. We willen dat iedereen mee kan doen in de samenleving. Laat leeftijd daarin geen complicerende factor zijn.

Oog voor de toekomst.

Ook de bevingsproblematiek stelt ons voor opgaven. We hebben de mogelijkheid om voor scholen te kiezen voor nieuwbouw en kunnen door zelf bij te dragen ook zorgen voor een flinke bezuiniging op de energielasten en dragen daarmee bij aan duurzaamheid. Duurzaamheid is belangrijk want ook daarin laten we zien oog te hebben voor toekomstige generaties. Het duurzaamheidsdebat lijkt vooral te gaan over de mega windmolens en hun plaatsing. We hebben als fractie zorgen over het draagvlak en willen graag dat ook gekeken wordt naar alternatieven. Bij alle aandacht voor duurzaamheid missen we als fractie wel een belangrijk onderdeel namelijk het verkleinen van de vraag. We blijven energieverslaafd en hebben, zeker ook in internationaal verband, nog een lange weg te gaan.

Het moet dus ook gaan om bewustwording. Hoe gaan we om met grondstoffen? Wat we vroeger klakkeloos weggooiden kan tegenwoordig weer goed dienen als basisgrondstof voor andere producten. De provincie Groningen spreekt in dat verband van de circulaire economie. Volgens ons een uitgelezen kans om mee te doen. Anderen gemeenten in ons land gingen ons in de bewustwording voor. Het 100 kilo restafval per jaar per persoon produceren leek veel deelnemers aan het traject vooraf bijna onmogelijk maar door goed te scheiden en ook bewust te zijn bij aanschaf bleek het niet onmogelijk.

Aardbevingen.

Juist in onze omgeving worden we geconfronteerd met de gevolgen van het winnen van “oude” energiebronnen. Gas maakt ons op dit moment op een andere manier bekend dan bij het 50 jarig feest dat we een aantal jaren geleden vierden. Voor individuele inwoners is het soms erg wrang en lijkt de toekomst uitzichtloos. Laten we er een concreet voorbeeld uitpikken.

“In 2009 kochten ze het huis, deels met eigen geld. Eerst kwam er niet veel van klussen. Bovendien heeft hij een zwakke gezondheid, met reuma en een verstoord zenuwstelsel als gevolg van een ongeluk. Toch moesten ze regelmatig naar het huis toe, omdat er ‘rare dingen’ gebeurden. Barsten in de schoorsteen, loszittende stenen, scheuren in de voorgevel, stucwerk dat eraf viel en een raamkozijn dat uit de muur zakte. Vanaf 2010 begonnen ze met het herstel: een nieuwe schoorsteen, een ander raam, de binnenkant opknappen, de hele dakconstructie vernieuwen.

‘In 2014 kwam een man van de NAM kijken. Hij erkende de schade, maar toen we het rapport kregen, stonden de grote constructieproblemen er niet meer in vermeld.’ Er volgde een langdurige strijd. Wat je zelf doet aan je huis, wordt niet vergoed. En in argeloosheid hadden ze voor tienduizenden euro’s verspijkerd. ‘Schade-experts, contra-experts, advocaten en makelaars kwamen en gingen – een slepend proces, dat uiteindelijk zou moeten uitmonden in herstel en versteviging van de buitenmuren. En je hebt eindeloze mailwisselingen met de NAM, het Centrum Veilig Wonen (dat tegenwoordig voor de NAM claims afhandelt), de Nationaal Coördinator Groningen en de Commissie Bijzondere Situaties. Als de post komt, ben ik gespannen: wat hangt ons nu weer boven het hoofd?’

Al die instanties verdienen goed aan de situatie. ‘Het zijn attracties op een kermis, terwijl wij maar rondgaan in de achtbaan, al sinds 2009.’ Vraag hem niet naar de mentale impact van al die jaren strijden voor genoegdoening, dan moet hij huilen. Ze kunnen als eenlingen gewoon niet op tegen de NAM, of eigenlijk tegen moederbedrijven Shell en Exxon. Er staan bij de gaswinning te grote belangen op het spel, waaraan allerlei partijen en ook de overheid met huid en haar vastzitten. ‘We zijn kapot, we zijn geen mensen die liegen.’ Maar als over een paar maanden hun huis tegen de vlakte gaat, zullen ze vertrekken uit het dorp. Berooid, vrezen ze, wat de schadevergoeding ook wordt.”

Dit verhaal staat niet op zichzelf. Naast scheuren in de muur ontstaan er scheuren in de geestelijke en lichamelijke gezondheid van mensen. Op zo’n moment doen triomfverhalen van de NAM over het al meer dan een miljard hebben besteed in het gebied extra zeer. Het lijkt erop alsof er sprake is van een vorm van ontwikkelingshulp die we dankbaar hebben te accepteren. Een kop als “NAM en rijksoverheid verdienden vele miljarden aan het Gronings gas” doet meer recht aan de situatie.

Van participatie naar coöperatie.

Meedoen aan de samenleving is steeds belangrijker. De participatie samenleving leek de vinding van Rutte 2. Als ChristenUnie stellen we voor om meer na te denken over de coöperatie samenleving. Dan hoort bij decentralisaties ook meer lokale zeggenschap. Dan worden inwoners uitgedaagd om samen na te denken over het invullen en in stand houden van collectieve voorzieningen. Werken we met wijk en dorpsbudgetten en geven we vorm en inhoud aan wat we samen in het Kompas voor de nieuwe gemeente al zo mooi hebben omschreven. Maar geven we ondernemers ook de ruimte door goed om te gaan met de regeldruk. Die houden we laag en beperken we tot een minimum. Kortom we nemen ook als overheid een rol en kijken waar we de gevolgen van doorgeschoten individualisering kunnen keren.

Doorontwikkeling van de transformatie op het sociaal domein.

Voorzitter ik zei het al. De nieuwe begroting voor de komende gemeente is niet een optelsom van de huidige drie. We hebben dan ook zorgen over de grote uitgaven en de tekorten die worden geraamd bij de decentralisaties. In de transformatie waarin we nu zitten moeten we nu ook echt gaan kijken naar de effectiviteit van de geboden zorg. Wie hulp nodig heeft moet die ook kunnen krijgen, maar we moeten af van bepaalde automatismen en het idee dat we overal recht op hebben. Niet alles kan en zeker niet alles tegelijk is een mooie uitspraak die aan Drees wordt toegeschreven. Die uitspraak heeft nog steeds niets aan betekenis verloren.

BWRI.

Als christelijk sociale partij willen we blijvend oog houden voor iedereen die een extra zetje nodig heeft of daar structureel op is aangewezen. De afgelopen zomer zag ik mooie resultaten en betrokken medewerkers binnen ons werkbedrijf BWRI. Maar ik hoorde ook de zorgen. Het samenbrengen van afdelingen die fysiek nog steeds van elkaar zijn gescheiden zorgt ook voor een mentale afstand. We zouden graag zien dat er gewerkt wordt vanuit één locatie waarin de lijntjes kort en de procedures helder zijn. Op die manier werken we effectiever en voorkomen we ook allerlei snijverlies. Een andere zorg is dat door de gemeentelijke herindeling de nu net gevormde organisatie met haar eigen en specifieke organisatiestructuur en –filosofie opnieuw over de kop wordt gehaald. Wij zouden dan ook voor willen stellen om dit laatste niet te doen. Bied mensen die goed werk doen ook de kans om dat te blijven doen en bind ze aan je.

Slot.

We nemen na dit begrotingjaar afscheid van de gemeente Slochteren. Een afscheid dat zeker emoties op zal roepen. Overtuigd van de herindeling waren we aan het begin zeker niet. Maar niet meedoen aan het proces had ons in dezelfde vervelende situatie kunnen brengen waarmee andere gemeenten in de provincie zich nu geconfronteerd zien.

Bij alles wat verandert blijft en voor onze fractie één constante. We weten dat er een God is die voor ons zorgt, die zijn wereld niet aan het lot overlaat en iedereen gemaakt heeft met een eigen uniek doel. We spreken de bede uit dat Zijn zegen mag rusten op het werk in onze mooie gemeente.

Gekoppelde documenten

	Titel	Bestandsgrootte	MIME-type
	27102016 Algemene politieke beschouwingen (begroting 2017)	197,8 kB	application/pdf